Nhân gian có câu “đi hỏi già/ về nhà hỏi trẻ” là có ý rằng ra đường có việc gì thì hỏi người già, đó là lớp người sống nhiều, biết nhiều và có kinh nghiệm. Còn về nhà hỏi trẻ vì chúng thật thà, biết gì thấy gì nói nấy. Thuở nhỏ chắc chắn đứa trẻ nào cũng được… Read more →
Category: Tản mạn
Làm người- làm nghề
Một người ra đi luôn để lại một khoảng trống sau đó: trong gia đình, trong bạn bè và xã hội. Nếu là nhà hoạt động xã hội thì khoảng trống vắng đó càng lớn. Cũng phải thời gian vài năm, nỗi trống trải ấy mới được lấp đầy. Giáo sư Hà Văn Cầu, người nghiên cứu chèo số một… Read more →
Ngày của mẹ
doduc ( Để tặng mẹ của con) Hôm nay là ngày của mẹ Không về quê nên nỗi nhớ ngẩn ngơ Bên giá vẽ con vẽ tranh về mẹ Người mẹ nhặt rau bên núi đá sương mờ Nếu về quê, nói hôm nay ngày mẹ Mẹ sẽ hỏi rằng thế ngày nào ngày con Mẹ cần ngày con hơn… Read more →
Thế giới nghiêng
Cuốn sách “ thế giới phẳng” của Thomatsl fiend Man đề cập đến nhiều vấn đề, nhưng có một điểm tôi hiểu là chúng ta đang sống trong thời đại mà mọi việc đều được dàn trải trên một bình diện chẳng thể bị che khuất, chẳng giấu được ai. Đó là câu chuyên dài về lịch sử phát triển… Read more →
Em Mậu
doduc Tôi có đứa em gái sinh năm Mậu Tuất 1958. Tuổi ấy có thiên tài âm nhạc Mai cơn Jac sơn đấy. Hình như nhà thơ Trần Đăng Khoa cũng tuổi ấy. Bạn tôi, Hùng Cướp biển hình như cùng tuổi Bố mẹ đặt tên em là Mậu, theo thiên can.Tôi lúc ấy thường phải trông em, đặt em… Read more →
Mùa thu và nỗi nhớ
Mấy hôm nay đêm về se lạnh. Đã vào cuối thu. Lại sắp một mùa gặt. Không biết bây giờ trên đồng còn con muồm muỗm không. Cách đây vài chục năm, muỗm nhiều lắm. Khi những vạt lúa cắt gần hết, muỗm không còn nơi nương thân, chúng co cụm trong những khóm lúa cuối cùng, bất lực… Read more →
Người có công
Dongngan Xứ mình nhiều chuyện lạ , xin kể một chuyện. Không hiểu làm chính sách, ông bà nào nghĩ ra cụm từ “ người có công”…và từ đấy có cả “Khu an dưỡng người có công” ra đời, có biển đẹp chăng to ngạo nghễ trừng mắt với người qua đường. Bàn về “ Người có công” thì chắc… Read more →
Thương quá mùa xuân
Sau mấy ngày lạnh giá, sớm nay nhìn thấy những chùm hoa mộc lặng lẽ thắp sáng khắp vườn. Hương mộc mang mang thơm mát và tinh tế, nó chỉ dành cho ai có khứu giác thật nhạy, giống như nét duyên thầm của người con gái chỉ dậy lên khi có người nhận ra. Là mộc hương nhưng hương… Read more →
Thói quê
Chị tôi ra phố lâu. Chả là anh có nghề làm da, khâu giày khâu bóng. Chị chạy chợ buôn chuyến. Đi lại như thoi. Làng quê chỉ còn là cái gốc gác cho việc khai lý lịch. Hôm xuống chơi với chị vào ngày chủ nhật, lan man chuyện quê mới biết chị cũng lắm tâm sự. Chị bảo:… Read more →
Nhớ một Noen buồn
Doduc Mấy hôm nay trên các blog, chuyện ngày Noen vui tràn ngập. Các hình trang trí thay đổi hàng ngày hàng giờ. Những cây thông Giáng sinh phát quang lấp lánh, hình ảnh Chúa hài đồng được nhiều blog đưa lên rộn ràng như tết. Dường như không có gì quan trọng hơn ngày Chúa giáng sinh. Nhưng với… Read more →
Nhớ những Noen…
Doduc Tôi chẳng phải là một con chiên mộ đạo. Thế mà vẫn có mấy Noen để nhớ. No en năm 1972, đội bom đón Noen trên đường Lạng Sơn về Thái nguyên qua nẻo Hà Bắc. Noen năm ấy thật kinh hoàng vì những đợt B52 rải thảm vào Thái nguyên. Khói khét, nhà cửa xí nghiệp công sở… Read more →
Nghĩ trước thềm xuân
Mùa xuân về má em hồng rực Nhưng mẹ em sắc mặt tái đi Mùa xuân về em như măng mai Mùa xuân về mẹ như đào phai Trái ngược quá xuân vun cho tuổi trẻ Với người già thêm tuổi bớt xuân đi Bởi mẹ nào chả lo cho con nhỏ Lấy phần mình san sẻ sang con Xưa… Read more →
Quang Cún
Người Thái có hai từ “ quang cún” để chỉ người lang thang nay đây mai đó. Họ đi hát, đi kể chuyện, đi làm những việc nghĩa cử. Quang cún không phải kẻ lang thang vô định. Quang cún là người sống có tình, tình người, tình làng bản , tình đất nước. Quang cún thật là đẹp. Đây… Read more →
Không biết Valentin
Tôi không hề biết Va lentin Cho đến khi về Hà Nội Hà nội cái gì cũng ngon vượt trội Lại có thêm ngày Valentin Nghĩ thương cây lúa đồng chiêm Mùa này gồng mình trong rét Chưa bao giờ biết từ xứ tuyết Trai gái lại có ngày Valentin Đồng quê chỉ biết làm với ăn Tình yêu là… Read more →
Ngày tình yêu của Việt Nam
doduc Việt Nam có một ngày tình yêu Có một Valentin trên núi Đó là Khau vai Hai bảy tháng Ba Chợ Phong lưu thắp sáng mỗi nhà. Chợ Khau Vai xưa của người Nùng Sau người Dao người Mông đều đến Sau cùng là người Kinh Khau Vai giờ thành nơi kinh doanh… Kinh doanh tình yêu Chỉ xứ… Read more →
Nghĩ ở chợ Khau Vai
12h 30- Hômnay, 6/5 phiên chợ Khau Vai đang giữa buổi. Post lại bài thơ này vì không đến được phiên chợ này… Viết tặng người tôi yêu. Anh chẳng bao giờ quên em được đâu Dù gió thời gian nhuộm trắng mái đầu Cho dù bước đi dần dần ngắn lại Vẫn trong đời hai tiếng: em đâu ?… Read more →
Chẻ chữ ra thu
dongngan Năm nay lại y như mọi năm, trước tết ông tổ trưởng dân phố bấm chuông chìa ra tờ giấy có dấu đỏ của Uỷ ban phường : “ Thông báo V/v vân động góp các loại quĩ”. Ông buồn rầu chặn khéo: bác thông cảm, việc ăn mày cho dân thôi mà…Tôi cười cầm tờ thông báo gồm… Read more →
Cuốn sử làng
Không biết có quốc gia nào trên thế giới giống ta; mỗi làng cổ bao giờ cũng có đình. Đình thờ Thành hoàng,người có công lập ấp mở mang công nghệ chăm lo cho dân, hoặc có công đánh giặc giữ nước. Đình làng còn là cái “trụ sở” của thôn, là nơi để các cụ tiên chỉ và chức… Read more →
Qúa giới hạn
Nguoi Mông cúng tổ tiên, bên cạnh có dụng cụ lao động như cuốc xẻng dao…: rổ thóc, con gà. gắp tượng trưng từng phần con gà để mời… 1- Cho đến bây giờ có rất nhiều người thành thật với tôi rằng không biết khấn khứa gì trước bàn thờ tổ tiên, cứ lễ lạt là thắp… Read more →
Lú và lẫn
doduc Bốn năm mươi năm trước đây thời tiết không như bây giờ. Lúc ấy nóng ra nóng, lạnh ra lạnh. Từ tháng Mười ngày nắng hanh hồng lên má, đêm lạnh về nẻ rát chân chim. Bây giờ tháng Mười mặc moay-ô, trời mua sụt sùi, đôi lúc có cơn gió mùa nóng sực lên vã mồ hôi một… Read more →
Làm ruộng
dongngan Nghe ông bộ trưởng Bùi quang Vinh nói , nghỉ hưu tôi sẽ về làm ruộng. Một số người dè bỉu, bảo ông và những người trong cái đảng ông chỉ đáng thế thôi. Ai mà nghĩ rằng người cầm quyền làm hỏng việc thì chỉ đáng cho về làm ruộng thì quả là chẳng hiểu gì người nông… Read more →
Ánh sáng đô thị
(Dân Việt) Có nhiều chỗ, đèn trang trí đang tạo ra một sự rác rưởi vô biên và đầu độc thành phố. Hà Nội cứ vào dịp tết nhất, hội hè này nọ là ngành “cờ đèn kèn hoa” lại có dịp trổ tài trang trí. Thông thường là họ làm ô nhiễm môi trường ánh sáng Thủ đô. Và… Read more →
Suất thịt trâu
dongngan Còn nhớ như in trong đầu hai suất thịt trâu cuối cùng trong buổi chia thịt tết năm ấy. Một của giám đốc, một của trưởng phòng, đều đến muộn. Cả cơ quan gần năm chục suất mọi người nối nhau lấy hết từ chiều, còn sót lại hai vị chắc đang dở việc. Cô Khánh, người lo căng… Read more →
Ngẫm ngợi cuối tuần
NGẪM NGỢI CUỐI TUẦN dongnngan Nhiều người khóc mếu cho anh Thăng, hẳn là đã từng chịu ơn anh. Bây giờ họ đang kể lể về những tử tế của anh ấy với họ. trong số đó có người làm báo, có người là luật sư, người là bạn bè đều tiếp xúc và chắc cũng cả ăn nhậu rồi.… Read more →
Nhà tôi
Nhà tôi có 5 người Ngũ hành chỉ thiếu hỏa thôi Có đất, có cây có nước Có kim sinh thủy trợ rồi, Năm nào cũng vậy Giao thừa vợ chồng con cái Quây quần mừng tuổi xong xuôi là mở rượu chai Xé con gà luộc No cũng ngồi ăn lấy khước! Năm 1999 Con gái cả lấy chồng… Read more →
Đi chợ cuối năm
Mấy năm trước, vào tầm tết dương lịch này, ngồi hầu trà nhà văn Tô Hoài ở phố Đoàn như Hài, hay được nghe ông tâm sự: “Năm nào vào đận này mình cũng đi chợ đều, năm nay cũng vậy”. Nghe chưa hiểu ra sao.Tôi nghiêng đầu như anh điếc nhìn sang ông có ý hỏi lại thì… Read more →
Kẻ cô đơn
“NgườI về cởi áo lau son phấn Trả cả vinh hoa lẫn đoạn trường ( “Kiếp cầm ca” của Viễn Châu) Dongngan Người làm nghệ thuật có lẽ là kẻ cô đơn nhất trên đời. Tôi đã sống trong môi trường đó đủ để chiêm nghiệm. Là họa sĩ đã từng cả mấy chục năm trời đánh vật với một… Read more →
Qùa tết
dongngan Đã bao nhiêu mùa tết qua Từ ngày lấy vợ, tôi mới bắt đầu biết đến quà tết, và hiểu thế nào là trách nhiệm nội ngoại Những năm Bảy mươi, bao nhiêu là cái tết nghèo khó. Khi ấy vợ chồng còn ở Thái Nguyên, nên tết nào tôi cũng phải đi xe lửa mang quà về cho… Read more →
Tản mạn cuối năm
Sau hai tuần bận việc, hôm nay mới ra chợ. Tám giờ sáng, chợ đã thưa người. Lác đác đã có những xe thương binh chở những gốc đào to bự giá vài chục triệu lao từ bãi ra đường. Vẫn có những nhà dư ăn tiêu, lo tết sớm. Hai bên hè đường Lạc Long Quân, đào thế đã… Read more →
Nhà văn
Bác là con thứ tám trong nhà, nên được bố đặt tên là Tám. Bây giờ nghe ai có ba con người ta đã lè lưỡi. Nhất là đám dân thành thị và sau là cánh công chức. Nhưng ngày xưa chuyện sinh con nhiều thì thường lắm. Ngõ nhà tôi ra, anh Lập loẻo khoẻo mà có đến mười… Read more →
Nhớ người trên núi
doduc 1- mùa này miền Tây đã dứt những cơn mưa rừng. Cái nắng miền tây khi vào đông dù trắng lóa nhưng vẫn có cái lành lạnh lẩn quất se se vào da thịt . Những trảng ruộng bậc thang chạy vòng đuôi cáo tựa như những dải sóng xô vào chân núi rồi bị chặn đứng lại dưới… Read more →
Tâm sự Biển
( Posrt lại để nhớ lại ngày mất Hoàng Sa) Ăn con cá thấy sóng duyềnh trong nó Thấy cong người ngư phủ muối trong mưa Những cơn bão xô nghiêng thuyền cá Không lớn hơn gió xoáy trên bờ! Đó là những đứa con người mẹ Ngóng biển khơi đợi bóng tàu về Ngoài sóng lớn còn thêm ma… Read more →
Sáng chế
doduc Không biết ông Edison người phát minh ra cái bóng điện và hàng trăm các phát minh khác thì quy trình những phát minh đó đi vào đời sống thế nào? Nhân loại ngày nay thừa hưởng thành quả của các nhà phát minh, mà tôi chắc rằng ban đầu nó cũng tự phát ngây thơ như những nhà… Read more →
Thu đã về
(bài thơ về mùa thu trước). Doduc Mới hôm nào bạn hỏi Thu đã về chưa bên bến Nhị Hà Thu đã về rồi và sông Hồng nước cạn Dòng phù sa đã loãng ở chân cầu Ngô dưới bãi bắp mập căng bầu sữa Hoa hướng dương vàng rực nắng chiều thau Sen Tây Hồ co ro trong… Read more →
Phá bụi tre gai
Bài đăng báo Dân Việt- Thứ Hai, ngày 15/04/2013 – Đã có ai trông thấy người ta phá bụi tre gai bao giờ chưa? Những bụi tre gai chu vi chừng chục mét, những tay gai tua tủa quanh gốc đến mức con chuột chui ra chui vào còn khó. Ngày xưa, tre được dùng làm lũy thành bảo… Read more →
Khi cuốc xẻng để bên bàn thờ
Ngày bé, có lần tôi nghe bố kể một chuyện vui rằng cái ông Huân hàng xóm ngẫn ngờ lại bảo: Hóa ra cày hơn cuốc ông ạ. Sau này mới biết đời ông ấy đã bao giờ có nổi con trâu để cày, làm ruộng toàn dùng cuốc. Nghe thế mới ngẫm lại thấy công cụ đa dụng nhất… Read more →
Tân sử Vệ Quốc ( phần tiếp theo)
Kí họa của Việt Hải Năm thứ 72 triều nhà Sản Lúc này tham những ổn định tầm cao. Các tổng thanh tra như gà mất móng, bới mãi chẳng được con giun tham nhũng nào ra hồn. Kế sách diệt tham những có vẻ đi vào bế tắc, càng chống nó càng phát triển. Bạc Kính Vương tuổi đã… Read more →
Đại Quản gia
Trước đây và sau này Hội Mĩ thuật sẽ khó tìm đâu ra một Trần Khánh Chương thứ hai giỏi hơn việc tổ chức hành chính cho công tác Hội. Bất cứ ai cũng phải thừa nhận điều đó. Hoạt ngôn mềm mỏng, nhìn mặt người khác lựa lời, làm vừa lòng mọi người khi tiếp chuyện, khó có ai… Read more →
Bàn về chữ ” độc”
D Thiếu nữ- tranh dó của doduc- 2015 ( 50×70) Bảo với hoa quỳnh là có ngày đấy thì nó không tin. Nó cãi rằng chỉ có đêm thôi, ngày là cái gì nó không hiểu vì hoa quỳnh có thấy ngày bao giờ. Hoa quỳnh nở về đêm và tàn ngay sau vài giờ trong đêm. Đời hoa… Read more →
Bác Son
Chẳng biết lúc trẻ bác làm nghề gì. Chỉ nhớ khi gặp bác lần đầu thì thấy bác ngồi bơm xe xó đường. Thời buổi đồng tiền khó kiếm, nhà nào cũng sắm sẵn cái bơm. Bác cũng thế, ngày ngày ngồi bơm xe nhưng ít việc, mặt dài như cái bơm. Cho dù tên bác là Son mà chẳng… Read more →
Kí ức
Kí ức 13 Tháng 12 2013 lúc 0:18 dongngan Con suối Điệp chảy qua xã tôi dài chỉ vài cây số nhưng có đến bốn năm cái vực sâu: nào vực Tàu Bay,vực Đá Trắng, vực Đá Xanh… Những tên đó do bọn trẻ trâu đặt ra, chúng không có trên bản đồ. Ông Huân sống bên mấy vực đó.… Read more →
Trang phục của người Pà Thẻn
Trang phục của người Phụ nữ Pà Thẻn ĐỖ ĐỨC Mỗi dân tộc đều có một lịch sử hình thành. Cũng như vậy, văn hóa vật chất được tạo nên trong cuộc đấu tranh sinh tồn của mỗi tộc người đều có chứa đựng những giai thoại giải… Read more →
Tản mạn mùa cưới
Doduc Ở ta, mùa cưới thường vào khoảng cuối năm. Chẳng biết do thời tiết đẹp hay lý do gì mà sớm nay đứng bên sạp báo, thấy chủ sạp róng to như thông báo lại với xung quanh: Ngày mai chủ nhật tốt ngày 5 đám, không biết đi thế nào đây. Tôi buột miệng đùa, đám ma hay… Read more →
Nhớ
( Viết sau ngày giỗ mẹ) Doduc Ở đời có những chuyện chỉ gặp một lần mà nhớ mãi không quên. Câu chuyện thời học vỡ lòng tôi đã từng có lần kể trong một bài viết. Ngày giáp tết, bố bảo cầm bánh thuốc lào Vĩnh Bảo bọc lá chuối khô và một chai rượu sang biếu ông Giáo… Read more →
Anh hùng
d Trại sáng tác mĩ thuật ở Kratxnoida-1986- chì màu- doduc Doduc Khoảng năm 1966, đạo diễn Liên xô Bôn- đa- trúc làm phim “ bài ca người lính”. Hình ảnh đầu tiên trong phim là 4 chiếc xe tăng Đức đưổi theo một anh lính hồng quân. Anh chạy cuống cuồng để tránh bị xích xe tăng nghiền… Read more →
Kỉ niệm một lần đến Liên Xô
doduc Năm 1995 tôi được Hội Mĩ thuật cử đi sang Liên xô dự trại sáng tác ở Karatxnoida vì thành tích hoạt động sáng tác xuất sắc trong nhiều năm. Tiếng Nga nửa từ không biết mà rồi cũng lên máy bay bay. Nửa đêm thấy máy bay hạ cánh,tưởng đến nơi nhưng hóa là tăng xit ở Can… Read more →
Tiếng nói ba thế hệ
Doduc Bắt gặp một triển lãm của ba cha con tại Bảo tàng Mĩ thuật hồi đầu tháng Mười: họa sĩ Nguyễn Văn Chung- sinh 1936, nguyên giám đốc Bảo tàng, họa sĩ Đào thành Duy, sinh năm 1959, con rể và cậu út của gia đình, Nguyễn Trung Hiếu, sinh năm 1974.. Nhìn năm sinh của các thành viên… Read more →
Điêu khắc ý tưởng
( viết về những tác phẩm điêu khắc ý tưởng của Vương Duy Biên.) doduc Chủ Nhật được rủ đi chơi ngoại thành, đến nhà một người trên đất Sóc Sơn, ngoại thành Hà Nội. Anh bạn rủ đi kiên trì giấu tôi tên người ở địa chỉ đến thăm. Chỉ biết đó là ngôi nhà trong xóm, có nhà… Read more →
Nghệ sĩ như Hứa Tử Hoài
Chị Mĩ, một bạn học cùng khoá với nhà điêu khắc Hứa Tử Hoài, sau khi đọc bài viết của tôi, biết chuyện Hứa Tử Hoài đập bức tượng thách cao “Bộ đội về làng” khi chưa vừa ý để đục lại bằng gỗ , chi kể thêm: Hứa Tử Hoài lúc học ở trưởng rất ít nói. Một lần… Read more →
Một người lính thủ đô năm xưa
(Viết cách đây 4 năm) (Thay lời tiễn cuối cùng ngày an táng Đại tướng- 13/10/2013) Tôi có người bạn ở Paris.Anh sắp kề gối tám mươi. Theo anh nói thì anh đã từng là vệ quốc đoàn, đóng quân ở Tây Bắc một số năm. Anh nói gì tôi nghe nấy. Tôi không có thói quen thóc mách và… Read more →
BỤI MỜ
(Viết về Họa sĩ Trần Đông Lương) Nhớ đến ông tôi lại nhớ đến bức tranh lụa: “Anh hùng bác sĩ Phạm Ngọc Thạch” đang được lưu giữ tại Bảo tàng Mĩ thuật Việt Nam. Ông là một tên tuổi lớn. Khi tôi mon men vào trường Mĩ thuật thì ông cũng đã vào tuổi xế chiều. Gặp ông duy… Read more →
MƠ
Mơ 1- Có người bảo thế này: “Người nghèo nhất không phải là người không một xu dính túi, mà là người không có lấy một ước mơ”. Người nhà quê bảo mơ là vớ vẩn, chỉ có ước thôi, uớc trước mơ sau. Còn chỉ Mơ là lối nói trừu tượng hão huyền của người thành phố. Mơ là… Read more →
Nàng Xáy
Năm tôi gặp ở Nà Mu , em mới chỉ độ tuổi mười ba. Lúc ấy em đang cùng lũ bạn gái chơi trò “Mời nàng Xáy” (Mời nàng Trứng, tiếng Tày Xáy= trứng)- một trò chơi dân gian của người Tày (*) đầy chất huyền bí. Trên khoảng đất nhỏ ở góc bản, chiếc bu gà được phủ tấm… Read more →
Chuyện của người lính già
Ông ngồi trước mặt tôi. Bóng ông lờ nhờ hắt lên vách nhà bởi cái bếp sưởi chỉ có mấy gộc củi to bự chụm đầu vào nhau, hồng rực than, nhưng lửa không bốc lên thành ngọn. Đêm lạnh quây bốn bên sàn. Gió bấc hun hút quất vào vách, nhưng đến quanh bếp thì tắt lịm, ngẩn ngơ… Read more →
Tấm áo
Thấy tôi chuẩn bị nhập trường trung học Văn hoá nghệ thuật Việt Bắc trong bộ quần ống sớ, áo cổ lá sen nhuộm nâu, anh rể tôi mang ra miếng vải caki màu gio “cho cậu may lấy chiếc quần Tây mà mặc”. Ngày ấy anh là công nhân Gang thép Thái Nguyên nên có phiếu vải 5 mét,… Read more →
Bức tranh siêu thực
Ngày giáp tết. Khu trung cư cao cấp. Nhóm 8 người, đều trạc tuổi trung niên trở lên, họ ì ạch cùng nhau chuyển một cây đào núi cổ thụ lên tận tầng thứ 27. Cây đào đã to, lại còn đèo thêm chiếc chum sành cũng to vật, bóng màu gan trâu. Lòng chum có thể đút lọt được… Read more →
Hồn quê núi
Đỗ Đức Năm Vàng Thị Sính được tuyển về làm phát thanh viên tiếng Mông ở Đài, chị mới ở tuổi mười sáu, đang học dở lớp tám trường vùng cao. Ở Lao Chải quê chị, tuổi mười sáu là tuổi lấy chồng. Con gái Mông ở tuổi đó đã rất thạo se lanh dệt vải, nhuộm chàm in sáp.… Read more →
Cái bếp lửa
dongngan Nhà văn Cao Duy sơn sinh 1956, người Trùng Khánh Cao Bằng ( giải thưởng văn học Asian 2009, giải thưởng nhà nước 2017) tâm sự: Lớp tuổi chúng tôi trên núi, lớn lên trên ghế nhà trường rất biết ơn thế hệ các thày và cô giáo phần nhiều là người Hà Nội đã lên rừng chịu đủ… Read more →
BAN MAI CÓ MỘT GIỌT SƯƠNG
(Đọc Ngôi nhà xưa bên suối của CAO DUY SƠN) ĐỖ ĐỨC Ấn tượng về “Ngôi nhà xưa bên suối” cứ lảng vảng không bứt ra khỏi đầu. Tôi đọc đi đọc lại tập truyện của Cao Duy Sơn đến vài ba lần. Và có một cảm giác như mình đang vẽ bức tranh màu nước trên giấy… Read more →
Cha truyền con nối
dongngan 1 – Nhà tôi ở cạnh ông hàng thịt. Nghề của ông là chọc tiết lợn. Cha truyền con nối đến ông là đời thứ 5 mang cái tên Trư. Mà sau này đến trường học Hán nôm tôi mới biết Trư có nghĩa là lợn! Đời thứ 5 kế nghiệp thành Trư có gì như quả báo! Khi… Read more →
Tân sử Vệ quốc
( tục biên) Dong ngan Thái sử công ghi Năm thứ 72 nhà Sản, dưới quyền cai trị của Bạc Kính Vương Tháng Thân , năm Đinh Dậu, kỉ 21 giặc Phương Bắc có kẻ mang tên Tập Nhân, tuổi rắn , mắt rắn, da như da voi tính tình nhã nhặn nhưng nham hiêm khó lường- Phàm là giống… Read more →
Hai cái tết
ĐỖ ĐỨC Chú ruột tôi mất vào mùng một tháng Bảy Âm lịch. Hôm đưa đám, một cụ trong làng bảo “ Chú anh nhân hậu, mất vào tháng này, thế là không bị ngục tù ngày nào”. Tháng bảy sáp ngày rằm là này mở ngục ở âm phủ, đại xá cho các vong linh. . Tháng Bảy, có… Read more →
Thích và không thích
doduc Trong mối quan hệ hàng ngày, trong mỗi con người luôn tồn tại cái thích và không thích. Cái đó hoàn toàn tự nhiên do bản năng mách bảo. Mỗi người thường sống theo cái thích của mình từ ăn uống, vui chơi, kết bạn, đọc sách, hoặc xem truyền hình… đến hàng loạt các hoạt động xã hội… Read more →
Câu chuyện nhỏ
doduc Tôi có một ông bố nghèo, thành tích lớn nhất của ông là đã sinh ra tôi để tôi vật lộn với cuộc đời. Bây giờ ông đã mất. Tôi vẫn luôn nhớ ông với lòng bùi ngùi thương cảm, thương bố không sống lâu hơn để tôi có được chút gì bù lại. Khi ông còn, tôi vừa… Read more →
Bàn về con người
doduc Tôi có bài viết về một loài hoa, một bạn đọc xong khen hay. Bạn bảo chắc chẳng có chuyện loài hoa nào hay hơn! Tôi bảo bạn là bạn nhầm đó. Loài hoa nào cũng có chuyện của nó, chẳng cứ gì loài hoa tôi vừa kể. Và truyện nào về chúng mỗi loài mỗi vẻ, chắc đều… Read more →
Giờ mới hiểu
1 – Năm lên 3 tuổi, mẹ tôi mất mẹ. Bà ra đi ở tuổi ngoài 30 do bệnh nặng. Bố dạy học, nay đây mai đó. Mẹ được một người trong họ nhận nuôi đến năm 18 tuổi thì trả về gia đình. Như vậy kí ức về mẹ đẻ ở bà gần như không có. Vậy mà trước… Read more →
Sai một ly, đi một dặm
Doduc Ca dao tục ngữ Việt Nam đã từng được các nhà sưu tầm nghiên cứu dan gian tìm hiểu giới thiệu khá kĩ càng mà rồi trong cuộc sống khi vận dụng vẫn đầy sai lạc, có khi lạc quá nguyên gốc thành vô lí mà người ta cứ nói cứ viết như không. Ví dụ khi làm xong… Read more →
Mỗi người một chỗ trong đời
doduc “Chỗ” là khoảng không gian trong thế giới vật chất. Còn khái niệm về “chỗ” trong đời sống xã hội thì lại khác. “Chỗ” còn có nghĩa là nơi làm việc, và từ đó khẳng định vị thế xã hội của mỗi người. “Chỗ” dính với công ăn việc làm, thu nhập nữa. Hồi trước, gặp nhau hay quen… Read more →
Tầm nhìn vị kỉ
doduc Nếu có ai hỏi hoa Dạ lan hương rằng có ngày không thì chắc chắn Dạ lan hương sẽ bảo rằng không có và chắc chắn không có ngày. Rằng em chỉ thấy đêm, và đêm mát lành đưa hương em tỏa xa, xa mãi…Em chưa từng thấy ban ngày và biết ban ngày là gì. Nếu hỏi hoa… Read more →
Mẹ và quê
Kính tặng Mẹ doduc Từ Bắc Ninh đi Đại Từ – Thái Nguyên khoảng cách trên 100 cây số. Khoảng cách ấy với xe đạp là 6 giờ đồng hồ. Với ô tô, xe máy cùng lắm là 2 giờ rưỡi. Với đôi chân bộ là ba ngày thong thả. Năm đói 1945, bố mẹ tôi đã bỏ ra ba… Read more →
Nước mắt chảy xuôi
doduc Ngày con đi nước ngoài học tiếp học vị tiến sĩ thì bà đã nghỉ hưu. Nhà giáp vệ đường, bà bán hàng khô nhặt nhạnh góp thêm với đồng lương hưu của ông. Và thêm một việc nữa là ngồi đếm lịch chờ ngày con về. Bà có đến sáu, bảy cô con gái nhưng với bà thằng… Read more →
Hương bồ kết
Doduc Nông thôn xưa có thứ nước gội đầu trên mọi thứ dầu gội công nghiệp hiện nay, đó là nồi nước gội bồ kết. Bồ kết nướng vài quả, bẻ ra cho vào nồi cùng cỏ mằn trầu, vài mảnh vỏ bưởi hoặc nắm lá bưởi tươi. Gội đầu nước bồ kết cho mùi hương thơm đồng quê, thoang… Read more →
Nghĩ về du lịch
doduc Dào San thuộc xã Mường So. Năm 1991, đi qua xã, được bí thư đảng ủy Mường So, bà Đèo Thị Ly chuốc 14 chén rượu khiến tôi say hết ngày hôm sau. Cũng bởi không biết phong tục tiếp khác của người Thái, mỗi chén rượu là một lời chúc một thành viên trong nhà tôi! Hôm nay… Read more →
Buông
dongngan Chuyện chưa xưa lắm, chỉ non nửa thế kỷ mà khó có thể quên. Thời ấy là thời bao cấp. Ông là một cán bộ cao cấp của Khu. Thời tại vị luôn hét ra lửa. Lúc ấy tôi là một học sinh mới ra ràng, làm việc gì cũng khép nép, nghe nhiều hơn nói, chấp nhận nhiều… Read more →
Ngôi nhà kỉ niệm
doduc Tôi rời nhà đi học rồi ra công tác, tính đến nay là 51 năm. 51 Năm, nửa thế kỉ đã trôi qua mà tôi vẫn nhớ đến cái cuốc dùng để xới cỏ vườn rau. Lúc ấy cái cuốc đã mòn vẹt, chỉ còn bằng cái bánh đa quế tròn xinh, giống đồ chơi hơn là một dụng… Read more →
Lạm dụng quyền lực
Doduc Một họa sĩ bạn tôi, hôm rồi ngồi cà phê đầu ngõ trò chuyện, tự nhiên anh bật ra: xét cho cùng thì sống là một cuộc nhận thức lâu dài để con người ta vượt qua sự ngộ nhận. Làm được thế thì mới có thể có đời sống an bình, mới có hạnh phúc cho mình! Tôi… Read more →
Phát dã như lôi
Thằng bạn tôi sinh năm 1945 Nó bị nhiễm cái dối trá xứ lừa từ khi rời trường phổ thông. Cái xứ mình, cái gì cũng dại toàn vào phút chót Thấy số 5 cuối, chỉ khóa tí chỗ hở thì thành số 6. Số 6, số 5 đều là con số, nhưng số 6 trẻ hơn một tuổi,… Read more →
Trọn đời thành đạt
Trọn đời thành đạt Tên anh là Lu. Nhưng nhắc đến anh người ta gọi là Lu táu. Đó là biệt danh, người ta gọi anh thế ví cái thói quen ăn nói láu táu. Một thời ở cơ quan, anh là cái loa di dộng, một nhà điểm tin thời sự sốt dẻo từ tin thế giới động trời… Read more →
Chọn cán bộ
Chọn cán bộ Quán vỉa hè, một khách trung niên rít hơi thuốc lào , ngửa cổ phà ra hơi khói: ông thày tôi hôm nay suýt chết đuối/ sao vậy/ vì sặc nước, may cứu kịp/ vậy thày dạy gì / thày dạy bơi ! Lát sau đã thấy anh ta chuyển làn sang chuyện Quan chọn cán bộ.… Read more →
Một tết xá tội vong nhân
Sắp rằm tháng Bảy, tết xá tội vong nhân. Với nhiều dân tộc trên đất nước ta,tết này chỉ nhỏ sau tết Nguyên đán. Người Tày có câu” bươn chiêng, vằn ết, bương chất, vằn ships hả” ( tháng giêng ngày một, tháng bảy ngày mười lăm). Hôm nay tôi ra chợ sắm đồ lễ cho ngày xá tội vong… Read more →
Chuyện của Ngốc
CHUYỆN CỦA NGỐC Đời sống dân gian tổng kết “Người khôn ăn nói nửa chừng, Để cho người dại nửa mừng nửa lo”. Đó là bình luận về hai loại khôn dại ở đời. Lại có hạng “biết tuốt” và “bí tịt”. Biết tuốt cái gì cũng biết. Bí tịt thì ngược lại chẳng biết bất kỳ cái gì. Ngốc… Read more →
Cao nguyên đá
Một nhà thơ đã viết: “Đá kéo nhau lên ngược / Đất chia tay về xuôi” để nói về cao nguyên Đồng Văn – Cao nguyên đá. Lên Hà Giang, vượt đèo Pác Sum đến Cổng Trời – Quản Bạ là bước vào thế giới đá chập trùng. Đến đỉnh cao lộng gió trên đầu Phó Cáo rồi hạ thấp… Read more →
Đuổi trộm
Đuổi trộm Tháng mười một. Mới vừa tắt nắng trời đã sập xuống tím ngắt. Hơi lạnh tràn ra khắp nẻo. Ruộng khoai lang nhà tôi mới gơ sau vụ gặt mùa để tranh thủ vớt lứa rau chăn lợn cũng đã bắt rễ, ngọn rau đã vươn được vài ba gang, nhưng nhìn cũng biết do trời lạnh lại… Read more →
Thời buổi thông tin
Thời buổi thông tin làm cuộc sống sôi động hẳn lên. Đến cái anh xấu chơi, không có khách, có bạn đến bao giờ mà ngày cũng đôi ba lần được bấm chuông gọi cửa. Tất cả đại loại: Bác cho thu tiền điện/ Cho thu tiền lao động công ích/ Nộp tiền an ninh nhé/ Ra quét dọn đường… Read more →
Chim lợn
Chim lợn Cho đến bây giờ tôi vẫn không biết loài chim đó có thật không. Cái tên thì quen quá: chim lợn, một loài chim kiếm ăn về ban đêm, tiếng kêu của nó báo hiệu vận đen xuống những nhà có người đau ốm. Tôi không trông thấy. Bố tôi, anh tôi mẹ và chị em tôi và… Read more →
Có một mùa lau chín
Tặng cô giáo Tạ Thu Huyền Lên Sapa lần đầu mắt tôi đùa chạy với sương mai, những chùm mây nhỏ lùa vào từng chùm lá sa mu loăn xoăn vui như bàn tay trẻ thơ nghịch ngợm đang lùa vào mái tóc xanh của người mẹ. Tôi gặp cô giáo trong lần ngẫu du ấy, và khi… Read more →
Hà Nội ngõ nhỏ phố nhỏ
Trong một bài hát về Hà Nội, có một nhạc sĩ day dứt mãi với kỷ niệm “…Hà Nội phố nhỏ, ngõ nhỏ…nhà tôi ở đó…” Tôi nghĩ có lẽ nhạc sĩ từ xưa đã là một cậu lỏi Hà Thành suốt ngày suốt ngày len lách vào các ngõ ngách Hà Nội mới có lòng trăn trở như thế…… Read more →
Chiếc khăn màu cổ vịt
c Chiến tranh vào giai đoạn ác liệt. Đến thời điểm đầu năm 70 thế kỷ trước người ta có cảm giác không còn đâu nguyên vẹn. Chẳng còn có khái niệm nhà lầu, sân chơi trang trọng. Ở đâu cũng chỉ dính bụi và rách nát. Mà rách cũng chẳng cần vá! Ga Hàng cỏ đẹp thế mà bom… Read more →
Đền Thượng
Ở vùng đất xa lắc xa lơ tận miền Tây tổ quốc, ngôi đền thờ Đức Thánh Trần nằm giáp vùng biên, ẩn dưới bóng đa cổ thụ không biết đã mấy trăm năm rồi. Ngôi đền như một vọng tiền tiêu mà người chỉ huy vẫn là Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn. Đó là đền Thượng trên đất… Read more →
Xóm Đồn xưa
Xóm Đồn ở cách phố Ba Giăng non một cây số về phía bên phải đường quốc lộ tính từ thị trấn Đại Từ(*) đi lên. Đó là gò đất nhô cao lên như mai rùa giữa bốn bên đồng ruộng. Chủ đồn điền cho xây nhà trên đỉnh gò. Sau này các tá điền quây quanh thành xóm… Read more →
Giới hạn
Doduc 1 – Con gà con vịt muốn đem bán thì phải cho vào trong lồng, con lợn cho vào rọ, con chó thì cần cái xích. Đó là những phương tiện giúp con người giới hạn vật nuôi trong tầm kiểm soát. Con người làm ra luật pháp để giới hạn những gì không kiểm soát được. Người nắm… Read more →
Bốn mùa
Các nhà nhiếp ảnh nói về miền núi hay nhắc đến mùa xuân. Cũng đúng thôi, vì mùa xuân luôn đẹp trong mắt mọi người. Mùa xuân cây cối đâm chồi nẩy lộc, đơm hoa. Nhưng cũng có người lại bảo đó là cách nhìn của những người tập cầm máy, hoặc chê bai đó là quan niệm cũ… Read more →
Blog là giấc mơ dài
( bài viết sau một giấc mơ} Thỉnh thoảng tôi gặp trong mơ những câu chuyện lạ. Trong mơ cho dù ăn nhiều món nhưng biết là mình ăn đó thôi, không biết món nào là ngon, món nào không, vì chẳng thấy món nào có mùi có vị. Ăn xong không thấy no, lúc ăn không thấy đói. Trong… Read more →
Bão đang nổi…
Tiền. Ở đời ai cũng cần tiền , Nhưng có thời tiền hiếm như vàng. Tôi lớn lên vào thời đó…là những năm sau ngày giải phóng Điện biên đến những năm sáu mươi, bảy mươi thế kỉ trước Thời gian ấy, tiền hiếm đến mức người ta thôi ước mơ có tiền. Căn bản cuộc sống thương mại lúc… Read more →
Xà lim tử tù
Trước nhà có anh buôn gà. Cứ tuần một lần, anh đi xe máy về quê tận Nam Định mang gà lên. Những con gà trống mái được đưa từ lồng vào chuồng, một cái xà lim bằng lưới chống B40, có máng ăn tử tế. Lại còn thêm cả máng nước chạy dài để các cô cậu gà ăn… Read more →
Cái lý ngược
Tặng Hoàng Quốc Cứu, bạn tôi Xưa nay đường quốc lộ chỉ có ký hiệu bằng con số. Có lẽ chỉ có một đường quốc lộ được đặt tên đó là con đường từ thị xã Hà Giang đến huyện địa đầu Tổ quốc Đồng Văn: Đường Hạnh Phúc. Đường Hạnh Phúc mở vào những năm 60. Chỉ nhớ đận… Read more →
Người nếm rượu ở Tà Ngào
Chợ Tà Ngào có từ bao giờ không mấy người rõ, cũng như Lồ Chản Phìn thành người nếm rượu ở chợ này từ bao giờ chẳng mấy ai hay! Chản Phìn sống một mình trong hèm đá có mái hiên nhỏ lợp bằng thân cây ngô. Xung quanh cũng xếp đá quây tường tạo thành một giang sơn… Read more →
Nhớ người trên núi
doduc 1- mùa này miền Tây đã dứt những cơn mưa rừng. Cái nắng miền tây khi vào đông dù trắng lóa nhưng vẫn có cái lành lạnh lẩn quất se se vào da thịt . Những trảng ruộng bậc thang chạy vòng đuôi cáo tựa như những dải sóng xô vào chân núi rồi bị chặn đứng lại dưới… Read more →
Người già
1- Ngày bé làm thịt gà vịt tôi không thấy ngại, chẳng run tay. Nghe thấy ai đó nói không dám cắt tiết một con gà mình nghĩ bụng sao nhát thế. Rồi đến một ngày kia đi qua đường công viên Thống Nhất thấy người ở thôn quê đem những chú chim giẽ đã vặt trụi lông, buộc túm… Read more →
Quyền lực
doduc 1 – “ Mạnh vì gạo, bạo vì tiền” thành ngữ xưa nói thế. Trong gia đình, người quyền lực là người làm ra tiền và có tiếng nói trong các quyết định trong nhà. Xưa nay đều thế cả! Trong “tứ vật” (*) ở Bắc Ninh có câu “ bất thú đình Bảng thê”, nghia là không lấy… Read more →