Category: Tản mạn

Qúa giới hạn DODUC 1- Cho đến bây giờ có rất nhiều người thành thật với tôi rằng không biết khấn khứa gì trước bàn thờ tổ tiên, cứ lễ lạt là thắp hương đó thôi. Đã có thời biết chữ nho là dính với tư tưởng phong kiến, biết chữ Pháp là dính đến đế quốc. Có người biết… Read more →

doduc Sáng sớm. Trời e lạnh.Chiều hôm trước phát hiện ra cây đào trổ hoa trong vườn một gia đình. Thích quá, nhưng trời tối, thiếu sáng tôi đành đóng nắp máy. Nên hôm nay phải dậy từ tinh sương lao ra đường quyết lấy cho được tấm hình đào nở sớm trên đất Mường Chiến này. Ra đến đường,… Read more →

Mơ Doduc 1- Có người bảo thế này: “Người nghèo nhất không phải là người không có một xu dính túi, mà là người không có lấy một ước mơ”. Người nhà quê bảo mơ là vớ vẩn, chỉ có ước thôi, uớc trước mơ sau. Còn chỉ Mơ là lối nói hão huyền của người thành phố. Mơ là… Read more →

Rét Nàng Bân Doduc Tưởng đã quên đi cái rét Nàng Bân. Trong mấy năm qua khi vào cữ này trời đều nóng. Năm nay thì rét Nàng Bân lại về. Tôi cũng đã từng có một Nàng Bân của mình chứ không phải Nàng Bân trong cổ tích. Nàng Bân cổ tích con gái của Ngọc hoàng may tấm… Read more →

Phản biện Doduc Trang tử viết: “Cẩn tín thư bất như vô thư”, có nghĩa là: Đọc sách mà tin cả vào sách thì thà không có sách! Nghe vậy, mới hiểu Trang Tử ra dấu đọc sách cần phải biết nghi ngờ, để phản biện, mà phản biện là nhằm hoàn thiện vấn đề người viết sách đã nêu… Read more →

ĐỖ ĐỨC Thắng cố là món ăn do người Mông tạo ra, cũng như tên của món ăn này cũng do người Mông tự gọi. Có người giải thích chữ thắng cố theo âm Hán Việt, thắng cố có nghĩa là thang cốt, tức là canh xương. Chợ miền núi xưa chưa có phở, nhưng thắng cố thì có từ… Read more →

Mãi mãi mignonne Đề tặng mẹ Yolande Chavanat Jean pierre Chavanat Đỗ đức Ngày ngày bà ngồi bên cửa sổ nhìn ra đường. Con cái không ít, nhưng mỗi đứa mỗi nơi, kiến giả nhất phận. Thằng con út Jean Pierre chavanat len bordeaux làm nghề gõ đầu trẻ. Cô con gái ở gần cũng trên chục cây số. Hai… Read more →

Muối dưa Doduc ‘…Mải mê đuổi nắng giữa đồng/ Ngày về cải đã lên ngồng gió đưa/ Em về phơi kỉ niệm xưa/ Muối thời con gái làm dưa ăn dần” Ngồi cà phê, bạn đọc cho tôi nghe tứ thơ này trong một bài thơ của nhà thơ nữ nào đó mà anh không nhớ tên, và cũng không… Read more →

Quán ông già Doduc 1- Cái ông lão người nhỏ thó tuổi ngoài bẩy mươi mà nhanh nhẹn như thanh niên ấy hóa ra trùng tên với tôi. Sáu bảy năm đi tập buổi sáng cùng nhau bây giờ tôi mới biết tên ông. Cũng chỉ tại khi trò chuyên với ông thế nào quay sang chuyện con ốc tôi… Read more →

Những lần lên Cao Bằng 11/1972.Lần đầu tiên lên Cao Bằng thăm bản định cư người Dao của Bàn Thượng Đức. Đường rải cấp phối xấu khủng khiếp. Chiếc xe díp nhãn hiệu Rumani vừa đi vừa đẩy nhọc nhằn chạy gằn trên đường, máy hổn hển, két nước sùng sục. Lúc vượt qua đèo Côlia thì dò dẫm như… Read more →

Doduc Đất trung du trong những năm đầu kháng chiến chống Pháp ruộng bảy thì bờ chiếm ba phần. Những khái niệm vườn cây chưa có. Dân làm nông thì ruộng quây sau lưng nhà, kề trước sân nhà. Bây giờ nói thế chắc không ai tưởng tượng nổi cấu trúc của điền thổ của thời cách đây mới một… Read more →

doduc Có khi nào bạn quan sát cây sấu thay lá chưa. Khi một một lớp lá xanh non xuất hiện thì loạt lá già mới trút cuống. Mùa sấu thay lá nhưng cành sấu không bao giờ trụi thùi lụi, trơ cành, tán sấu bao giờ cũng khép kín. Bàng với bằng lăng thì khác một chút. Cây mận… Read more →

Doduc 1 – Tôi biết câu ca dao này từ mẹ, khi nghe còn chưa hiểu gì : “Tò vò mày nuôi con nhện/ Ngày sau nó lớn nó quện nhau đi/ Tò vò ngồi khóc tỉ ti/ Nhện ơi nhện hỡi mày đi đằng nào”. Đó là câu ca dao ví von về việc nuôi dưỡng không công của… Read more →

doduc 1 – Từ bé đã nghe câu thành ngữ: “trời sinh voi- trời sinh cỏ”, thấy đúng quá. Lại nghe “ có nước thì có cá” cũng đúng. Bây giờ lại thấy: có rừng là có chim chóc sóc chuột. Cái này là quan sát thấy chứ không phải nghe ai. Khu Ecopark Hưng Yên, đô thị xanh, bảy… Read more →

Doduc ‘Nhân chuyện về ma chay, có lắm lời bàn: Nào , chỉ là bày vẽ, nào là mê tín dị đoan, tôi chẳng tin gì vào chuyện cúng bái, đời này chẳng có ma mồ nào…Những lời bàn thật rôm rả và có lý lắm. Vâng chết là hết là đem chôn cất hoặc hỏa táng, tro cốt cất… Read more →

Đỗ Đức Mười sáu tuổi, son phấn nhìn em khép nép đứng ngoài. Hai mươi lăm tuổi, đôi lúc em gọi son phấn đi theo. Ba mươi tuổi em cùng son phấn đồng hành. Bốn mươi em cậy nhờ hoàn toàn vào son phấn và núp sau son phấn. Thiếu nó em hoàn toàn mất tự tin. Năm tháng đã… Read more →

Tạp bút Doduc Câu chuyện suất thịt trâu ngày tết này có dính líu đến sản phẩm xuất bản, nên tường như là hai việc khác nhau mà lại gắn kết với nhau nhọc nhằn và đáng nhớ… Một kỉ niệm khó quên trong đời làm biên tập của tôi là thực hiện tập truyện tranh Phạm Tuân bay vào… Read more →

Doduc Giáp tết tôi nhắn một người chuyên bỏ hàng chè Tân Cương, đặt nửa cân loại trên ba triệu/kg và nửa cân loại rẻ hơn, trên một triệu một kg. Tôi bảo: chè đợt trước do một người bạn mua của chị tặng, tôi uống thấy ngọt nhưng không có vị chat của chè Thái. Chè nước vàng nhạt,… Read more →

Doduc Có bao nhiêu loại bánh chưng, và thế nào là bánh chưng ngon? Người bảo bánh chưng ngon phải nhiều nhân, người bảo bánh phải rền. Bánh rền thì đúng rồi, nhưng cũng chỉ là một phần của miếng bánh ngon. Còn nhân nhiều thì nhiều là bao nhiêu, khi nhân nhiều hơn vỏ bánh thì ăn sẽ bứ… Read more →

Doduc Sau cuộc thi hoa hậu năm nay, thí sinh xứ Thanh lên ngôi. Tỉnh Thanh tổ chức đón tiếp rầm rĩ cũng mang tiếng. Rồi tới lượt nhà trường cô hoa hậu học cũng đón tiếp khá trọng thị, cũng lớp lang phát biểu đưa đón thưa gửi chu đáo. Thấy thế trên mạng xã hội, một người ngứa… Read more →

doduc 1 – Thưở chăn trâu, chẳng đứa trẻ nào trong chúng tôi là không dứt đòng đòng lúa non ăn. Nếu là đòng đòng nếp thì càng tuyệt vì nó to. Đòng đòng béo ngậy, lại mát. Ngon miệng vô cùng dù biết ăn một đòng là mất một bông lúa! Mẹ bảo thế, nhưng nào có nghe! Lúa… Read more →

doduc Mùa thu đã về, trên những chợ xanh đã thấp hoáng thấy hàng trám đen. Đó là quà của vùng trung du, trái trám chín sớm vào đầu mùa thu. Mùa thu còn là mùa của hồng, cốm đón Trung thu. Có thêm một loài quả cách nay dăm chục năm nhiều vô kể, nhưng giờ thì thành của… Read more →

Doduc Nhân chuyện bề trên định thay người lãnh đạo Viện ngôn ngữ bị các giáo sư chuyên ngành và đồng nghiệp nước ngoài phản ứng. Theo tôi hiểu thì đó là bỏ cục bạc thay vào đó hòn đất thó theo tư vấn của mấy ta quạt mo thày dùi. Chuyện ngô khoai ra sao , hạ hồi phân… Read more →

người vẽ ngựa Doduc (Viết tặng họa sĩ Lê Trí Dũng) Một đêm, đã lâu lắm, có một cú điện thoại dưng tôi dây: – Này doduc, còn thức không đấy – Ai đấy, có việc gì vậy. Tôi giật mình vì khuya quá, ngỡ là có hung tin. Dầu dây kia giọng nói nhanh: – Lê Trí Dũng đây,… Read more →

Doduc 1 – Vợ tôi từng là diễn viên bale, nên tôi có nhiều dịp được xem biểu diễn khi tháp tùng cô ấy trong những lần đi xem các đoàn ba lê nước ngoài sang ta, hoặc xem trên truyền hình. Tôi bỗng nhận ra một điều như qui luật, nên có lần hỏi: – Xem mãi, thấy có… Read more →

doduc ( ghi theo lời kể của Họa Sĩ Phan Kế An) … Đã có tất cả 7 họa sĩ và nhà điêu khắc vẽ và nặn tượng cụ Hồ. Đó là họa sĩ Tô Ngọc Vân, họa sĩ Nguyễn Đỗ Cung, Nhà điêu khắc Nguyễn Thị Kim( vẽ cụ ở Bắc bộ phủ) ngay sau cách mạng tháng Tám… Read more →

doduc Hôm nay đi bệnh viện kiểm tra định kì. Sáng xếp sổ thử máu, chụp phổi, siêu âm ổ bụng tất tần tật hết buổi sáng, Xong việc thì đã mười một giờ rưỡi sáng. Phải xuống ngay nhà ăn bệnh viện dùng bữa trưa. Bệnh viện mùa Covit nên giữa bàn ăn ngăn đôi với người trước mặt… Read more →

( Kính dâng hương hồn bà Phầu, mẹ Thái- bạn tôi) Doduc Mẹ không có mặt ở triển lãm này. Thằng Thái Con trai mẹ là bạn chăn trâu với tôi suốt tuổi thơ. Nó mặt vuông chữ điền , da trắng trẻo, khi nhập ngũ nó đã ra dáng là một thanh niên, vai rộng bụng thon sáu múi… Read more →

KỈ NIỆM VỀ THÀY Trần quốc Tiến doduc Năm 1966. Lần đầu tiên biết đến Trần Đăng Khoa là do thày , họa sĩ Trần Quốc Tiến người xứ Huế nói cho biết. Thày có bút danh Tấn Hoài khi làm thơ viết văn… Thậm chí thơ văn có phần trội hơn vẽ. Sau này thày dành toàn bộ quỹ… Read more →

Giá trị ngầm doduc Ngẫm đi ngẫm lại có lúc tưởng mình là ông chủ gia đinh hoành tráng. Hóa ra mình chả là cái gì cả. Có người đàn ông coi tiền là tất cả, khi nhìn đống tiền làm ra mua được cả chục cái ô tô, thì thấy mình bố tướng thế nào. Té ra đó chỉ… Read more →

Doduc Cách đây dăm chục năm, ở Hà Nôi, lễ tiết rằm mồng một thường chỉ một đĩa hoa cũng đặt trên bàn thờ. Ít khi thấy hoa quả rườm rà. Đĩa hoa cúng, bông hồng bao giờ cũng là vai trò chủ thể bởi sắc đỏ may mắn. Đó là loại hồng quế bản địa. Hồng này thân nhỏ… Read more →

doduc Nhớ lại sinh thời giáo sư Trần Quốc Vương kể trong một cuộc nói chuyện tại một trường Đại học với các sinh viên. Khi ông nêu những vấn đề của đất nước xem có ai có ý kiến gì không, thì tất cả yên lặng. Chờ để thời gian lắng xuống ông hỏi tiếp: : Giờ ai thích… Read more →

Đào phai doduc Ngày bé trước nhà tôi cũng có một cây đào. Nó chẳng phải được trồng, chắc là ai đó ăn rồi bỏ rơi hạt, cây đào mọc lên bên bờ dậu, chẳng ai để ý đến nó. Cho đến một ngày kia đào đơm hoa. Đó là giống đào phai năm cánh mỏng như tơ, sắc hồng… Read more →

Doduc 1- Cây gạo trong tiềm thức rất nhiều người, nó như cột mốc trong lòng với quê hương.Hoa chủ yếu là sắc đỏ, nhưng cũng có cây cho hoa màu vàng thư ấm áp và sang trọng. Hoa gạo tiếng Hán là mộc miên, người Tây nguyên ta gọi là pơ-lang, người Nùng Xín Mần gọi là mạy riu,… Read more →

Doduc Lần đầu tiên tôi đặt chân lên Nặm Cậy, thôn đội 4, xã Bản Liền, huyện Bắc Hà tỉnh Lao Kai. Buổi chiều ong nắng. Mới dứt cơn mưa sáng, đường có quãng lầy thụt ngập nửa bánh xe. Liên xã không có đường rải nhựa. Phong trào xây dựng nông thôn mới mở ra, chính phủ cho vật… Read more →

doduc Phố Ba Giăng nằm trên trục đườnh 13A từ Thái Nguyên qua Đại Từ rồi vượt đèo Khế sang Tuyên Quang. Gọi là phố cho sang trọng chứ chỉ có mấy nhà bên dệ đường chỗ đó có con đường mòn nhỏ rẽ vào xóm Đồn. Gọi là phố vì ở đó có quán hàng. Một ông Nhâm mở… Read more →

doduc Hơn chục năm trước, trong một lần trò chuyện với con gái út, mẹ tôi bảo: Mai này mẹ có chết, mời thày cúng thì đừng mời thằng D. đấy nhá. Nó là thằng thất đức, thầy bà gì nó! Sao mẹ nói thế, ông ấy tội tình gì. À, năm thằng ấy ở xuôi lên, dắt theo đứa… Read more →

Doduc Nuôi ba đứa con thành người đã nhọc, lại còn đận chúng vào Đại học là cả một sự lo toan. Thời tôi, bố mẹ không biết chữ, nuôi con thả cỏ, tự vận động lấy. Đến cái lý lịch cũng tự mày mò làm. Tôi thi vào Đại học mĩ thuật cũng mất hai năm, dù chỉ là… Read more →

Doduc 1 -Cách nay trên mười năm ( khoảng 2007- 2008) lác đác có mấy bác hoài cổ, vào trước tết âm lịch rải chiếu trên vỉa hè bờ tường Văn Miếu đường Quốc Tử Giám, Hà Nôi bày giấy điều viết thư pháp cho những ai còn thích chơi chữ trong ngày xuân… Và rồi từ đấy người ngồi… Read more →

Doduc Văn Miếu mồng Hai tết 9 năm ngoái – 2019) Chợ chữ vào giờ cao điểm, ồn ào, chen lấn. Một anh chàng trạc 50 tuổi dừng lại lều chữ của một lão nho gia khăn xếp áo the, râu bạc. Hê lô xin cụ một chữ. Lão nho ngẩng mặt lên , mắt hấp háy qua cặp kính… Read more →

Doduc Tôi về cơ quan báo Việt Nam độc lập lúc 25 tuổi với 2 nhiệm vụ: trình bày báo và sửa mo rát. Ông Trọng họ Nguyễn, không có đệm Phú như Tổng bí thư bây giờ. Lúc ấy ông là ủy viên biên tập cùng ông Thuận. Tính ông trái ngược với ông Thuận, ruột để ngoài da,… Read more →

Doduc Đây là câu chuyện buồn, đáng ra chẳng nên kể vì nó đính đến miếng ăn. Nói ra thành nhỏ mọn. Nhưng, nếu ở góc nhìn nhân văn khác thì lại không nên quên. Vì biết chuyện này, con người sẽ lớn lên, cao thượng hơn trong cuộc sống, bởi biết được quá khứ mệt mỏi của một thời… Read more →

Anh hùng doduc Khoảng năm 1966, đạo diễn Liên xô Bôn- đa- trúc làm phim “ bài ca người lính”. Hình ảnh đầu tiên trong phim là 4 chiếc xe tăng Đức đưổi theo một anh lính hồng quân. Anh chạy cuống cuồng để tránh bị xích xe tăng nghiền nát. Trong tình thế kinh hoàng đó, người lính bỗng… Read more →

Doduc Học là tiếp thu kiến thức. Con người Có thể ví như cái thùng, học là quá trình đổ kiến thức vào cái thùng đó. Bắt chước cũng là một kiểu học. Nhưng đó là kiểu học nô lệ, bám vào cái của người khác rồi nặn ra cái mới giống cái nhìn thấy. Bắt chước thì nhanh hơn… Read more →

Doduc Lại nói chuyện bác Be, em thứ ba bác Chai tôi. Khi đặt tên, cụ thân sinh nghĩ đén cái be rượu. Nếu tôi không nhớ nhầm, be là một phần ba chai, khoảng 300cc. Be có thể đút gọn trong túi áo, giắt theo người cho những ai đích thực là đệ tử lưu linh. Đến bây giờ… Read more →

DONGNGAN Hôm qua bà cô bên vợ gọi điện bảo ra ăn giỗ Bà. Cũng vì những bữa cỗ như thế này mà anh em mới lại có dịp ngồi bên nhau. Chuyện nọ chuyện kia rồi quay lại chuyện thời sự, bà cô bảo: Hôm trước xem trên đài thấy cái vụ cái anh Cù gì đấy bị xử… Read more →

Có một thế giới không dễ nhìn thấy Doduc 1- Một bạn kể: “Hôm qua nhà hàng vắng khách, thấy cô nhân viên hí hoáy chơii với cái di động cảm ứng, tôi chợi nghĩ đến cái thế giới kỳ lạ quanh mình lấp đầy âm thanh và hình ảnh, thế mà mình cứ thấy nó yên tĩnh và trống… Read more →

Doduc 1- Viết lách giống nghề đi câu, kiếm sống gần với giang hồ nên không phải lúc nào cũng tuần tự nhi tiến, vì thế mà đời sống bấp bênh. Chuyện này chẳng mới, thời cụ Nguyễn Tuân còn sống cụ đã từng đem nhuận bút qui ra phở để đánh giá mức sống của nghiệp cầm bút. Nhưng… Read more →

Doduc Có lẽ đi nhẹ nói khẽ trong các nhà văn, nhà thơ tôi có dịp gặp gỡ thì anh Quán giữ vị trí quán quân. Anh đén lặng lẽ, đi lặng lẽ, uống rượu thì còn lặng lẽ hơn. Tôi chỉ thấy anh sôi nổi khi đọc thơ. “Đêm Nghi Tàm, đọc thơ Đỗ Phủ cho vợ nghe”, “Vịnh… Read more →

Doduc Hôm qua ngồi với một ông bạn mới nghỉ hưu. Chưa tan ấm trà đã đứng phắt: Phải về đi đón cháu, đến giờ rồi. Ông bạn nửa đùa ca cẩm: Nửa đời làm oxin cho nhà nước, còn phần non nửa tiếp tục làm oxin cho con. Nghe thế tôi chợt nhớ lại thờ đánh Mĩ, bố ra… Read more →

Doduc “Trẻ trồng na/ già trồng chuối”. 1- Cây na trên đất tốt thì sau ba năm, còn thường thì phải từ bốn năm năm trở lên mới trổ hoa cho trái. Còn chuối thì chỉ sau một năm cho buồng. Câu ngạn ngữ đúc kết kinh nghiệm đời sống nhà nông về chọn giống cây trồng. Cây chuối mềm… Read more →

Doduc Cút là một đơn vị đo lường Việt Nam dùng trong dân giã mà không có trong giáo khoa. Cút chỉ vật dùng chứa rượu chỉ dùng riêng cho giới họ hàng lưu linh nới thôn xóm, không có ở thành phố và càng không có ở các nước khác, kể cả chú Tàu ở bên cạnh cũng không.… Read more →

Doduc Bác tôi tên Chai. Bố bác ngày xưa là ông đồ nhưng đến đời con cái thì chẳng còn vớt được chữ nào. Không biết cụ có rượu chè gì không nhưng con cả tên Chai, con kế tên Nậm, con thứ tên Cút. Gớm, chỉ nghe đã say. Con một ông đồ vào thời chữ nho mất thế… Read more →

Doduc Hội Nành quê tôi mở từ 2/2 đến 6/2 âm lịch hằng năm. Một lần về quê xem hội, buổi tối vào hậu chùa tôi thấy các bà các chị từ tỉnh khác về, mỗi người mỗi bị, họ mượn chiếu nhà chùa nằm nghỉ. Gọi là nghỉ thế thôi chứ vài người chụm lại từng nhóm họ chuyện… Read more →

ĐỖ ĐỨC Đứa cháu nhỏ 3 tuổi của tôi được mẹ nó mua cho cả đống đồ chơi. Chủ yếu là hàng Trung Quốc, giá rẻ lại bắt mắt. Nó được mẹ trang bị cho cả cái thùng catton to để dựng. Hàng ngày nó say mê với đống tài sản không ăn được ấy quên cả mọi chuyện. Mẹ… Read more →

Doduc Mùa xuân. Ngoài trời trời mưa lây phây giá lạnh, ngồi nói chuyện về cỏ cây tôi bất ngờ nhớ đén một loài cây có tên Láng dù . Láng dù có lẽ được xếp vào họ thảo mộc thì hợp lí. Nó hiên ngang mọc thẳng như cột buồm. Trông bề thế nhưng không ra thân gỗ vì… Read more →

Doduc 1-Nhớ Mạc Phi trong tiểu thuyết “Rừng động” viết về miền Tây, có một chi tiết đáng để ý khi nhà văn nhắc đến câu ngạn ngữ Thái: “Đàn bà là chủ của các cuộc vui”.. Quan sát kĩ đời sống người Thái thì đúng là như vậy. Người phụ nữ Thái luôn là người biết làm sáng ngôi… Read more →

Doduc 1- Từ nhà tôi lên xã Yên Lãng (thuộc huyện Đại Từ Thái nguyên), xa mười hai kilomet. Thuở bé khi nghe bố nói” Nước cầu Trà, ma Yên Lãng” tôi hỏi vì sao thì bố cũng không biết. Sau này tìm hiểu mới rõ cầu Trà phía dưới chân núi Hồng vài cây số, ngày trước nổi tiếng… Read more →

Doduc 1- Tôi lên Đồng Văn lần đầu vào tháng 9 năm 1973. Những năm ấy Ủy ban huyện đóng ở Phó Bảng. Dưới lòng thung bên đường vào phố huyện có trại nhân giống su hào, cái bắp. Ở nơi có độ lạnh thứ nhì cao nguyên này xu hào và cái bắp mới trổ hoa cho hạt giống.… Read more →

TẬP LÀM THƠ LỤC BÁT dongngan Trông xa lấp lánh kim cương Đến gần thì hóa Hải dương quê nhà Sớm nay đi chợ Đông Ba Mua rau mua cỏ mua cà dái dê Tết này giá lạnh tái tê Sẵn sàng bỏ phố về quê nằm khoèo Xa xa nghe tiếng suối reo Thấy ông Tố Hữu vượt đèo… Read more →

( tường thuât) doduc dốc xuống Công viên nước hồ Tây phía đường Âu Cơ. Phía chân dôc. Sáng 17 thang 12 năm con mèo- 2011, 7h 30 phút chân dốc Tôi đi bộ buổi sáng. Phía đầu dôc hai ba chiếc xe con rẽ xuống. Tôi đi ngược, sát dệ trái từ dưới chân dốc lên. Một thằng bé… Read more →

doduc 1- Có thể nói Nguyễn Phan Chánh (1892-1984) là người mở lối đi đầu tiên cho tranh lụa Việt nam. Trước đó người Việt Nam cũng đã vẽ trên lụa. Những bức tranh chân dung của những quan chức hoặc những ông tổ dòng họ thờ trong từ đường. Nguyễn Phan Chánh với những bức tranh lụa nhắm đến… Read more →

Tháng ba ĐỖ ĐỨC Tháng ba. Vẫn là tháng của Mùa xuân. Trời ấm dần. Những cơn lạnh thập thò từ vùng biên ải như kẻ chơi xấu thỉnh thoảng nghịch ngợm hắt tí hơi lạnh vào nhà mình, nay đang phải rụt tay lại vì thời tiết sắp vào hè. Người bảo khỏe ra, kẻ kêu mệt mỏi, ai… Read more →

doduc Giap tết rồi. 1- Tôi nhớ vùng quê tôi, trước tết chừng một hai tháng người ta lo hái củi về cho đủ dùng hết tháng giêng. Không ai đóng cửa rừng cả, nhưng người ta kiêng chặt cây cối vào những tháng tết. Nó cũng có quyền được như con người đẻ vui với mùa xuân. Những năm… Read more →

doduc 1- Tết năm nay tôi xuất hành mùng Ba, đến với hai tỉnh lớn miền Tây là Sơn La và Điện Biên… Những ngày ấy, sương phủ kín đường, đặc các đỉnh đèo. Đường qua Mộc Châu trơn bóng, nhẫy nước trong cái rét khắc nghiệt. Sương chỉ tan dần trên đường vào Điện Biên. Chuyến đi cho thấy… Read more →

Doduc Ngày bé bố chỉ cho một khu rừng có nhiều măng nứa. Chuyện vào rừng hái măng thường vào hè, đó là mùa măng mọc. Sau tháng 7, những đọt măng cuối cùng vươn cao trên mét rồi thì mùa măng chấm dứt. Nhiều năm sau, mùa măng nào chị em cũng kéo nhau vào rừng. Làng xóm rồi… Read more →

doduc 1-Có những cái tưởng như ất ơ từ cái thời xa lắc xa lơ dăm chục năm trước mà bây giờ lại rất giá trị với tôi ví dụ như đánh Mooc- xơ làm hướng đạo, Những chữ dùng để kí hiệu dấu huyền sắc ngã hỏi nặng tôi còn nhớ nên học đánh chữ vi tính rất nhanh.… Read more →

doduc 1- Tôi nhớ trước đây mấy chục năm, kiến được cái hộ khẩu hà Nội khó hơn tìm vàng. Vượt của ngõ tỉnh lẻ,kiếm hộ khẩu Hà Nội có khác gì đứng trước bức tường bê tông. Cô Quỳnh diễn viên múa gốc gác Hà Nội , có nhà phố cổ, bố mẹ còn nguyên thế mà sau hàng… Read more →

Cơ hội doduc 1- Câu chuyện “ Cái đinh” trong sách giáo khoa tôi đọc cách đây nửa thế kỉ kể về một anh chàng thất nghiêp. Hôm ấy anh lang thang trên đường trông thấy một cái đinh rơi. Anh cúi xuống lượm bỏ túi, cũng chưa biết dùng vào việc gì. Anh đi ngang cửa hàng một thợ… Read more →

Cánh én và mùa xuân doduc 1- Một cánh én chẳng làm nên mùa xuân, ai đã nói thế và sau suy tư ấy người ta ngồi im. Nhưng mùa xuân nào chẳng bắt đầu từ những cánh én, bạn có biết thế không . Ai cũng bảo que diêm chỉ là đốm lửa vớ vẩn. Nhưng đám cháy lớn… Read more →

Cái tết ta doduc Còn mấy ngày nữa là đén 23 tháng chạp, ngày tiễn ông công ông táo về trời. Tôi ra chợ mua bộ áo mũ công táo nhỏ giá ba chục ngàn và kèm theo bộ áo nón cho mẹ cháu đã khuất núi chín năm nay. Vẫn biết thần linh là trong trí tưởng tượng của… Read more →

Cái ấm tích doduc Nhà tôi có bộ ấm tích cũ mèm đặt trong cái giò bồ cũng cũ mèm, lền màu bồ hóng đen kít. Ấm thì sứt vòi, chén thì cái mẻ miệng, cái thì nứt răm, cái nào cũng cáu bẩn. Mấy lần chúng tôi muốn vứt, nhưng mẹ tần ngần: Ấm này của ông nội. Ông… Read more →

dođuc Ngày bé, có lần tôi nghe bố kể một chuyện vui rằng cái ông Huân hàng xóm ngẫn ngờ lại bảo: Hóa ra cày hơn cuốc ông ạ. Sau này mới biết đời ông ấy đã bao giờ có nổi con trâu để cày, làm ruộng toàn dùng cuốc. Nghe thế mới ngẫm lại thấy công cụ đa dụng… Read more →

Bàn thờ tổ tiên- bài học đạo lí doduc 1- Hôm nay 23 tháng chạp, tiễn ông Công ông táo về trời. Khi hóa mã, nhìn làn khói bay lên tôi cảm thán viết mấy dòng: “hóa vàng là đốt mã/đưa tiễn các cụ thôi/ tiền mua là tiền thật/ Hoá xong thành khói trời”. Một bạn thấy thế trầm… Read more →

Bài 2- Tranh Đông Hồ- những nhắn gửi về đạo lí ĐỖ ĐỨC Bây giờ quay lại câu chuyện những tranh Đông Hồ buổi đầu. Nhắn gửi về đạo lý của loạt tranh Đông Hồ này giống như những trang sách quí của người xưa để lại cho con cháu. Ta hãy cùng nhau xem bộ tranh đôi: Nhân nghĩa-… Read more →

Bài 4: Đông Hồ thời hội nhập ĐỖ ĐỨC Xin nói luôn: mở cửa giao lưu với thế giói không chỉ để cứu nền kinh tế, mà còn cứu nhiều ngành nghề khác, trong đó có nghề làm tranh Đông Hồ. Những năm cuối thập kỉ 80 thế kỉ trước, khi khối SEP và Liên Xô tan rã, con đường… Read more →

Bài 3- Đông Hồ: Có một dòng tranh kháng chiến Còn nhớ hồi kháng chiến chống Pháp có bốn câu nửa thơ nửa khẩu hiệu ai cũng biết (chỉ không nhớ tác giả là ai) :Ruông đất là chiến trường/Cuốc cày là vũ khí/ Nhà nông là chiến sĩ/ Hậu phương thi đua với tiền phương. Chưa ai coi nghệ… Read more →

Bài 2 Chất biếm trong tranh Đông Hồ ĐỖ ĐỨC Chỉ từ đời sống dân gian, chẳng có ai định hướng mà tranh Đông Hồ cũng có đủ loại từ tranh giáo khoa, phong cảnh, phong tuc, sinh hoạt, tin ngưỡng, tranh truyện (dựa theo cổ tích) tranh lịch sử, châm biếm và hài hước, chẳng thiếu thể loại gì.… Read more →

Bài 1: Đông Hồ-làng tranh, nghề tranh Tranh dân gian Đông Hồ là gọi theo tên làng, nơi làm ra loại tranh khắc in trên mặt giấy dó quét điệp. Đó cũng là cách nhân diện tranh Đông Hồ khác với thể loại tranh dân gian khác. Xưa làng từng có tên nôm là làng Mái, còn gọi là Đông… Read more →

doduc Vô tình nghe được câu này qua lời kể của một sinh viên ở Đức về nước thực tâp: “Hầu như con chỉ đến viện lấy tài liệu về nhà viết, con viết được khá nhiều. Hôm cuối đến chia tay chú hướng dẫn thực tập hỏi: Có cần chứng nhận của viện là đã hoàn thành xuất sắc… Read more →

dongngan Có đôi vợ chồng rận sống trong nách của một quan bà. Đôi ấy yêu nhau thắm thiết, nên chẳng mấy đẻ ra cả đàn con lúc nhúc. Quy luật muôn đời, người khôn của khó, dân số nhà rận tăng lên thì miếng ăn khan hiếm dần đi. Một hôm rận vợ bảo chồng: Anh ơi, nghe nói… Read more →

Doduc Lâu nay trên một số báo hay gióng tin hướng dẫn “cách làm giàu” cho nông dân khá hấp dẫn bằng các cách chăn nuôi, trồng trọt và nhiều kiểu làm ăn khác nhau. Một bác nông dân cười bảo tôi: Sao không nói cách làm cho đủ ăn mà cứ, nống lên khoa trương là làm giàu, làm… Read more →

Bác tôi doduc Tôi có ông bác bên nội, cũng làm nông, nhưng bác nghèo lắm. Bác vốn con nhà nho. Có tí chữ , cả làng kính cẩn gọi cụ Lý mà ít nhắc tên. Cứ nói cụ Lý là mọi người biết là ai rồi. Làng xưa nhỏ hẹp, cái chức Lí trưởng bé ti cũng có lúc… Read more →

Doduc Sáng. Ngồi quán bên đường Trời lạnh thấu. Bất ngờ thấy một xe máy chở chậu quất lao vào trong phố, những quả quất vang ươm như co lại sau cái lạnh đầu ngày… Bâng khuâng Sáng nay trên đường vào phố, lại bất chợt thấy một cành đào nhỏ sau xe của một người song hành trên đường,… Read more →

doduc Ngày tết nhàn rỗi bên ấm che mạn, bàn chuyện buôn bán ai cũng nói đến lấy đâu ra vốn, đến nghề thì nghề gì ra tiền bây giờ nhỉ. Cái vốn cần nhất là hiểu thị trường, hiểu đường đi của hàng hóa, hiểu về nghề đều đứng sau tiền. Đúng là xây nhà thừ nóc. Chuyện lan… Read more →

doduc 1 – Thành ngữ Ngày bé thỉnh thoảng nghe bố mắng các chị gái mỗi khi ngủ dậy muộn: “ chè pha lại, gái ngủ trưa” chả ra làm sao cả. Chè pha lại thường luễnh loãng vô vị, gái ngủ trưa là gái lười biếng , đại loại như vậy. Nông thôn khi ấy cũng không có việc… Read more →

doduc Tết này tôi về quê. Năm nay rét dài, mạ bị rét táp, làm lá úa vàng. Ngày 28 tết nước vẫn đang được bắt vào ruộng ngả ải cho đất ngấu nước. Lâu rồi tôi không còn là anh nông dân nên không hiểu sao năm nay cấy chậm, phải chăng vì rét kéo dài quá. Hai tám… Read more →

Doduc Bình Khang Triều là tên của ba người tôi quen biết đem ghép làm một. Ghép làm một vì do ba người đều làm cùng một nghề nối tiếp theo nhau đến hôm nay. Người đầu tiên tôi quen cách đây trên 40 năm là ông Bình, Sau đấy là ông Khang, và người mới nhât thì quen ba… Read more →

doduc 1 – Để dành là thói quen từ thời tiền sử, khi thức ăn kiếm được, chưa dùng đến thì được cất vào một chỗ kín đáo và bảo quản sao cho giữ được lâu để dùng dần. Con kiến đã biết nhặt thúc ăn như hạt gạo về cất giữ. Có lần tôi đã thu được cả bơ… Read more →

Tôi có ông bạn đồng nghiệp. Tính nết cũng lạ. Lạ nhất là vào ngày lĩnh lương. Nhận lương xong, đếm kỹ từng đồng, coi lại lần nữa số tiền ghi bên cạnh chữ ký, mới về chỗ làm việc. Rải những đồng tiền lên bàn, anh xoa xoa hai tay, bắt đầu đếm từng tờ, xếp loại nào ra… Read more →

Doduc Xưa nay nói đến nghệ sĩ là người ta hay nghĩ đến người làm nghệ thuật: họa sĩ, diễn viên múa, diễn viên sân khấu kịch và điện ảnh. Nhưng đã có người nghĩ khác rất sớm. Từ lâu, nhà văn Ngô Tất Tố từng quan sát thằng mõ. Ông viết lại trong một tản văn mô tả nhà… Read more →

( Bài in trên Tiền Phong hôm nay 7/12/2020) Doduc 1 – Triển lãm mĩ thuật toàn quốc 2020 do Cục Mĩ thuật nhiếp ảnh và triển lãm Bộ Văn hóa chủ trì, ban tổ chức đã nhận được 3.571 tác phẩm của 1.382 tác giả từ 58 tỉnh, thành phố gửi về tham dự. Hội đồng Nghệ thuật đã… Read more →

Buông Doduc 1 – Buông. Câu chuyện này theo năm tháng tôi thấy xảy ra ở mỗi người mỗi khác, mỗi nơi mỗi khác Chuyện này chưa xưa lắm, chỉ non nưả thế kỉ mà khó có thể quên. Thời ấy là thời bao cấp. Thường vu Khu ủy là tương đương với cấp phó bỉ thu. Ông ấy thời… Read more →

doduc Năm lớp 8, chúng tôi đón cô giáo Cương từ Hà Nội vừa lên. Cô mới ra trường, làm chủ nhiệm lớp. Cô dạy môn sinh vật. Nhớ là cô rất xinh, lại hiền hậu. Chẳng hiểu sao cô lại quý tôi, cô nhận tôi là em nuôi. Cô cũng có thằng em tên là Bảng xấp xỉ tuổi… Read more →

Doduc … Tôi nghĩ dựng tượng đài, đài kỉ niệm là để ghi nhớ lịch sử, vinh danh và tưởng niệm lịch sử. Tượng đài, đài kỉ niệm chứa đựng tư tưởng triết học hơn là gánh vác vai trò chính trị. Nếu chỉ gánh vác vai trò chính trị thì tuổi thọ của tượng đài, đài kỉ niệm sẽ… Read more →

Doduc Hôm tôi ngồi soạn lại những bức tranh còn lưu giữ được, hầu hết toàn tranh nhỏ nhiều tranh vẽ cách đây 40 năm. Thời ấy giấy má khó khăn, tôi thường vẽ trên giấy báo lề xin được ở nhà in. Mỗi bức tranh, một kí ức hiện về. Lúc này không thấy đẹp xấu, mà nó là… Read more →

doduc 1 – Trưa qua theo một người bạn vào ăn ở nhà hàng ở một khu chung cư lớn. Bạn giới thiệu đây thiết kế theo kiểu Singapo. Một chung cư có tầng hầm để cả trăm xe, có nơi vui chơi cho trẻ, có các tầng phục vụ hàng hóa, có tầng đủ thứ hàng ăn, món ăn… Read more →