Doduc
Câu chuyện cổ tích Nga” Nấu súp rìu” biết rất sớm từ thời học phổ thông. Nghĩ nó cũng chỉ là câu chuyện vui với mẹo vặt của một anh thợ rừng đi đường láu lỉnh. Đói bụng muốn xin ăn nhưng sợ chủ nhà không cho phải dùng mẹo. Mượn nồi xin nước để “nấu xúp rìu” và được chủ nhà cho mượn ngay . Anh đổ nước đun sôi thả lưỡi rìu vào nói nấu xúp thì chủ nhà đâm tò mò. Anh dùng muôi múc nước nếm khen ngon. Chủ nhà càng ngạc nhiên . Lúc này anh ước: giá có chút bột mạch thì nồi súp sẽ sánh và ngon hơn. Chủ nhà nghe nói thế sẵn sàng đem bột mạch ra cho. Mạch chin, nồi súp sánh đặc anh lạị đề ngị nếu có thêm tí mỡ, gia vị thì nồi xúp sẽ tuyệt vời! Lúc tất cả các đề nghị của anh được đáp ứng thì anh mời cả gia chủ cùng ăn! Ngon thật là ngon chủ khách vui vẻ. Gia chủ không hề biết rằng nồi xúp đó toàn bộ nguyên liệu chính là của họ.
Bao nhiêu năm chỉ nghĩ đó là chuyện vui. Mãi sau này thì ngộ ra. thì đó cũng là chuyện viết văn
Câu chuyện nhiều tầng thứ. Nấu súp là vỏ, lõi là nếm ăn, nhưng câu chuyện sâu xa hơn nhiều. Ví nó với viết văn chỉ là một góc nhìn. Còn nhiều góc quy chiếu khác với câu chuyện này.
Như cây gỗ trong rừng. Gỗ tạp không lõi, gỗ nhóm 4 có lõi, còn tứ thiết mộc thì lõi cực lớn, phần rác vỏ mỏng dần theo thời gian nhường cho lõi bạnh ra. Xét ra nó cũng phân loại như con người. Con người có khôn ngoan, ngu hèn độc ác. Từ xấu đến tốt, cũng hai thái cực như âm dương vậy. Chuyện văn cả đấy. Vấn đề là mãi tôi mới nhìn ra!
3 – Viết văn giống nấu nồi súp rìu của cá nhân nhà văn bằng nguyên liệu từ của xã hôi. Nhà văn chẳng có gì ngoài trí tuệ. Anh ta nhặt “ nguyên liệu” từ mọi nguồn sách vở, thân phận đời thường, môi trường xã hội, kinh nghiệm sống… Từ những câu chuyện phiếm quán nước cho đến chuyện cung đình, giống như bột mạch muối mắm gia vị của chủ nhà, lần lượt pha trộn nấu dần thành “nồi xúp” là tác phẩm..
Hoặc cũng có thể coi nhà văn như thợ may, những mảnh đời vụn đó được chắp vá khâu níu lại thành tấm áo văn chương. Viết ra thành truyện của mình. Nguyên liệu đấy nhưng cách nấu khác nhau thì cho những món ăn khác nhau. Nấu kiểu thơ ra thơ, viết văn ra văn, trường ca ra trường ca, truyện ngắn tiểu thuyết ra truyện ngắn tiểu thuyết…Giỏi pha chế sẽ ngon, kém thành cám lơn!
Thợ may cũng vậy, cắt ghép vải vụn mà may thành tấm áo đẹp, thợ vụng thì cho tấm áo loàng xoàng…
Nghĩ cũng hay, từ câu chuyện cổ tích tưởng như chỉ dành cho trẻ con mà sâu xa thế!22/4/2021