Doduc
Cả nước có mỗi con phố ấy thôi. Thưở mới thống nhất đất nước quả tình nó chưa là phố phường gi, chỉ là bãi chó ỉa. Ai có việc đi qua cũng cố đi cho nhanh vì mùi hôi cứt đái. Lại cũng lại ghê chân nữa, đi tối mà bước trèm vào dệ cỏ là giày dép xơi cứt chó như không.
Khi còn là khu đát hoang, cứ sáng sớm từ mọi ngả lũ chó kéo nhau ra đó tụ bạ ỉa đái đùa nghịch ngửi hít rồi tính sang chuyện lẹo nhau. Cũng có đôi khi có chuyện cà khịa nhau không vì lẽ phải trái nào cả mà chỉ là tranh con cái. Nhưng những con yếu thế thường biết điều kìm lòng tức giận lủi nhanh. Chiến tranh chỉ xảy ra khi hai kẻ kình địch một tám một mười.
May mà chó chỉ ỉa hai bên đường, nơi có cỏ mọc, và có đái thì cũng đái ở đấy vì có hàng cây cơm nguội để ghếch chân đánh chịn làm dấu xí chỗ. Con đường đá cấp phối chỉ rộng đủ hai bánh xe díp có hai thềm đường là cỏ gấu và rau thài lài xanh um, nếu không có mùi phân chó thì quang cảnh trông cũng thật nên thơ.
Mở hàng thịt chó đầu tiên lại là mấy ông đầu cợn ham ăn thịt chó. Ban đầu cũng chẳng có mấy khách vì quán hàng lụp xụp bẩn thỉu. Những chỗ đất hoang bây giờ không có thêm bãi phân chó nào nữa. Chó là giống khôn, khi thấy mùi thịt đồng loại chúng đều bỏ đi tìm nơi thư giãn khác, ra phía bờ sông chẳng hạn. Chó không khó tính như người, chỗ nào cũng được, miễn là thóang và không che chắn tầm mắt là được.
Dần dà mỗi năm phố chó thêm vài người ra dựng thêm quán mới. Chẳng mấy đỗi dãy phố thịt chó kéo dài trông cũng vui ra phết. Phố mới tự lập chính quyền nào có ai ỏ ê. Người dân tự đặt tên cho phố theo lối nói quen mồm là “phố chó” cho tiện.
Đất nước chuyển mình, thị xã đông dần lên, đêm đêm phố chó trở nên nhộn nhịp người vào ra bia bọt. Các chủ quán khấp khởi sướng vì có cơ may đổi đời. Nhưng kinh nghiệm ở đời cho biết tự nhiên mà hưng phát, giống như nhặt được vàng chẳng hạn, thì phải coi chừng, vàng là thứ độc.
Mà độc thật đấy. Thiên hạ dù thông thái cũng không mấy ai thoát chữ ngờ. Lâu nay dãy phố tự phát đã rơi vào tầm ngắm của mấy ông quan cấp tỉnh. Khi qui hoạch lại từ thị xã lên thành phố thì người ta nghĩ ngay đén nó. Chẳng bao lâu, phố chó bị giải tỏa cho một dự án nhà đất, để xây dựng dãy phố văn hóa. Nói cho nhanh, đất ấy phần lớn rơi ngay vào mấy vị quan chức lớn nhỏ có thế lực ở tỉnh. Mây anh hàng thịt chó được bồi thường chút tài sản trên mặt đất, còn đất thì đó là quốc gia công thổ bị thu hồi. Quốc gia công thổ mà, xử dụng đất không phép thì không bị phạt đã là may.
Đám hàng thịt chó chuyển đi đâu không biết, còn phố chó thì nay đẹp nguy nga, vôi ve sáng lòa, đường vào phố trang trọng một tấm pa nô lớn dựng ngay ngắn bên đường: Khu phố văn hóa” . Tất nhiên phố đã được đặt tên phố mới nhưng chẳng ai nhớ, kể cả dân thị xã. Ai hỏi người vẫn bảo đó là phố chó, phố chó ỉa.
9/4/2010