ĐỖ ĐỨC
1.Tôi còn nhớ lời tựa của Xuân Diệu viết cho tuyển tập Tản Đà do Nhà xuất bản Văn học ấn hành từ rất lâu, có câu “…Thói thường ở đời là người ta hay làm cho người sống chết đi và thích làm cho người chết sống lại”.
Lúc ấy tôi cứ ngơ ngơ không thể hiểu hết sự sâu sắc trong câu nói của Ông. Làm sao có thể hiểu ngay được . Đó là sự tổng kết của đời người mới cho ra được một kết quả ngắn gọn nhưng mang tính đúc kết có tính qui luật như vậy.
Mãi rồi mới hiểu ra rằng rằng những việc làm đó đều là làm cho người sống chứ chưa bao giờ vì người chết cả. Con người tử tế bị làm cho chết đó, nếu sống tiếp có thể tổn hại đến lợi ích của người đang sống cùng. Còn chết đi rồi, không hại được ai, tôn vinh người tử tế thì thu được nhiều thứ quyền lợi, mà trước nhất là thu được tình cảm của tất cả những người thân và bạn bè của người đã khuất.
2. Tôi biết không ít chuyện có những đứa con hắt hủi cha mẹ già, thậm chí còn đuổi mẹ ra đường ngay ca trên đất Hà Thành này. Nhưng khi mẹ chết thì được làm ma rất to, thằng con từng đuổi mẹ đó khóc lóc thảm thê. Việc làm ấy chẳng phải do lòng hối hận, mà là cú kinh doanh cuối cùng trên cái chết của mẹ nó để kiếm lợi. Lợi gì thì chắc ai cũng biết.
Có một người từng là đồng môn của tôi giữ đến chức chủ tịch Huyện. Thời cầm quyền, ông làm khá nhiều điều sai trái để vơ vét. Bố ông ta là một Đảng viên lão thành cương trực, thấy con làm bậy nên đã nhiều lần can ngăn. Thế là bị thằng con đồng chí ấy nghiến răng đay lại: “Thôi đi cụ Khốt, cụ ngồi yên cho tôi nhờ!” Uất quá ông cụ làm giấy từ mặt thằng con khốn nạn gửi lên Uỷ ban Xã. Thằng con cười xuê xoa ở nơi công quyền rằng ông già hơi lẩm cẩm, mọi người đừng nghĩ sai về tôi. Nhưng về nhà nó chỉ mặt bố: “Là ông bày ra đấy nhé. Sau này ốm đau già lẫn đừng có mà gọi tôi”.
Cách đây mấy năm, ông bố chết, ông Chủ tịch ấy lấy cớ mình là con trưởng rước xác bố về nhà làm ma thật to, khóc bố thật thảm thiết. Quan khách trên tỉnh, ở huyện và dưới xã nườm nượp phúng viếng ba ngày, ai cũng khen ông là người hiếu đễ. Sau này nghe người dân phố huyện kháo nhau: Nó bán xác bố nó được gần năm trăm triệu! Đến bố vợ chết nó cũng còn kiếm được hơn ba mươi triệu cơ mà.
3. báo TTVH, trong bài Hãy nâng niu các “M.J” khi còn sống viết “Michael Jackson (MJ) chết, tất cả chỉ còn lại nỗi tiếc thương, nhưng nhiều nghệ sĩ cho rằng tiếc thương phỏng có ích gì khi lúc còn sống MJ đã bị dư luận chà đạp không thương tiếc”. Nghĩa là ngay ở Phương Tây, nơi nước Mĩ được cho là đất nước số một của tự do, nhưng con người cũng vẫn không nằm ngoài qui luật xấu chơi của người đời. Vì sự hám lợi đồng tiền, vì sự ích kỉ, một bộ phận con người trên trái đất này luôn sẵn sàng làm tất cả những việc nhẫn tâm nhất để trục lợi cho mình.
Chẳng thế, Xuân Diệu đã từng phải viết: trái đất ba phần tư nước mắt/ bay như một giọt lệ giữa không trung. 9/7/2009